Maraş Biberi

Dr. Nurettin Demir drnurettindemir@gmail.com


13. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 2. turunun yapıldığı 28 Mayıs 2023 öncesindeki son hafta Kahramanmaraş ilinde görevlendirildiğimi geçen haftaki “Çerkes Soykırımı” adlı köşe yazımda yazmıştım.. 6 Şubat Kahramanmaraş depreminin en çok etkilediği 11 ilin başında gelen bu ilin merkezinde enkaz kaldırmaları az da olsa sokak aralarında devam ediyordu. İçleri boş olan hasarlı o kadar çok bina var ki, yıkımları ve temizlenmeleri sanırım bir iki yılı bulacak gibi gözüküyor.
Bana eşlik eden kadın kollarından, emekli öğretmen Emsal hanıma, 1999 yılında Kahramanmaraş CHP birinci sıra milletvekili adayı iken milletvekilliği için yeterli oy almasına karşın CHP ilk kez o yıl geçerli %10 Türkiye barajını geçemediği için milletvekilli olamayan Kibar Özdemir’i sordum. Depremde yaşamını kaybettiğini üzülerek öğrendim. Yıkılan apartmanın olduğu yere giderek hüsranla ve saygı ile andık. Rahmet diledik. Çok saygın, çalışkan bir Atatürk kadınıydı.
Kahramanmaraş’ta beni etkileyen bir başka konu da Toros dağları oldu. Göksun’a giderken orta Torosları delerek geçen “Edebiyat Yolu” görülmeye değer bir çalışma. Yolun üzerindeki tünellere verilen isimlerden bazıları Aşık Mahsuni Şerif, Necip Fazıl Kısakürek ve diğerleri ile birlikte “Maraş Ekolü” edebiyat kültürünün oluşmasını sağlayan isimlerden oluşuyor. Edebiyatçıların isimlerini okuyarak ilin kuzey bölgesine geçerken Toroslar nerede başlar nerede biter sorusunu sormadan edemiyor insan. Akdeniz’in batısındaki Teke yarımadasında; Fethiye ve Göcek’ten başlayan Toroslar, Maraş’ta orta Toroslar olarak anılıyor. Ve Toroslar Kahramanmaraş’ta ikiye ayrılıyor. Bir kolu Munzur’a doğru kuzeye, diğeri Suriye üzerinden Irak sınırlarına kadar uzuyorlar. 11 çift tüp tünel, 2 viyadük, 3 köprü ve 6 köprülü kavşakla ulaşım konforunu en üst seviyeye çıkaran Edebiyat Yolu görülmeye değer.
Son yıllarda deprem ile anılan Kahramanmaraş'ın doğu tarafı, Güneydoğu bölgesinin özelliklerine sahiptir. Batı tarafı Akdeniz bölgesi özellikleri ile birlikte iki bölgeyi de sentezleyen bu şehrin, kendine özgü bir kültürü var.
Et ağırlıklı mutfağı ile daha çok Güneydoğu'ya benziyor.
Son gün Kahramanmaraş’ın çalışkan atom karıncası Ali Öztunç milletvekilinin ardından yeni seçilen Kahramanmaraş’ın ikinci milletvekili meslektaşım fizik tedavi uzmanı Prof Dr İlhan Karadutlu ve Emsal Fındık ile ayakta kalabilen iki özel hastane ve bazı eczaneleri ziyaret ettikten sonra Dulkadiroğlu ilçesi Deva Parti ilçe başkanı Salih Dökme’nin restoranında ünlü “eli böğründe” tepsi kebabı ile ilk kez tanıştım ve yedim. Gerçekten benim için farklı bir lezzetti. Kahramanmaraş’ın yaşam tarzı ise daha çok Akdeniz kültürünün etkisi altında olduğu anlaşılıyor.
Yöre halkı için tarım ve hayvancılık büyük öneme sahip. Büyükbaş hayvancılıktan çok, keçi ve koyun gibi küçükbaş hayvancılık ağırlıklı olarak yapılır. Kahramanmaraş Akdeniz bölgesinde yer almasına rağmen denize kıyısı yoktur. Bundan dolayı, bölgede denizcilik faaliyetlerinin yapılması imkansızdır. Doğal güzellikleri ile dikkat çeken Kahramanmaraş, sanayiye yaptığı yatırımlarla gelişmekte olan bir il görünümündedir.
Özellikle tencere gibi mutfak gereçleri, tekstil, mobilyacılık ve gıda sektöründe ciddi yatırmaları bulunmaktadır.
Yemeğini yediğim ilçe başkanına Kahramanmaraş’ın ünlü Maraş biber fidelerini nereden bulurum diye sorunca “çok kısmetlisin Hocam, bahçem için aldığım biberler bagajımda var. Size bir kısmını verebilirim” dedi.
Uçakta özene bezene getirdiğim Maraş biber fidanlarını bahçeme diktikten sonra seçim sonuçlarını izlemek için Zeynebim Göcekiçi Kafe Restoranına gittim. Türkiye Cumhuriyetinin ilk 100. yılının son, ikinci yüzyılının ilk günlerinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin kaybının üzüntüsüyle acıyı acı keser diyerek çorbama daha fazla Maraşın acı toz biberlerinden ekledim.
Sonuçlar kısa sürede Türkiye genelinde açıklanıp Recep Tayyip Erdoğan %52’ye karşılık Kemal Kılıçdaroğlu % 48 ile kaybedince umutlar Cumhuriyetin 2. Yüzyılına kaldı.
Türkiye Cumhuriyeti’nin geleceğini çok etkileyecek bu seçimler günlerce, aylarca hatta yıllarca pek çok kez konuşulup analizleri yazılıp yapılacaktır.
Çok çalıştınız çok uğraştınız, emekleriniz için çok teşekkürler Sayın Genel Başkanım. Çağdaş Türkiye için mücadeleye devam.
Geçmiş olsun Türkiyem.

Göcek
29.05.2023