Facia 5.5 saat önce geliyorum demiş

ANAGOLD Çöpler Altın Madeni’ndeki facianın ardından hemen bölgeye gittik. Edindiğimiz bilgilere göre facia şöyle yaşandı: Maden sahasında sabah mesaisi başladığında, liç alanında (dışarı çıkarılıp istiflenen toprak) rutin kontroller yapıldı. Sabah saat 09.00’da toprağın üst katmanında oluşan çatlaklar fark edildi. Çatlakların olası bir toprak kaymasına neden olabileceği değerlendirildi. Hemen bilgi verildi, raporlama yapıldı.

100 İŞÇİ SAHADAN ÇIKARILDI

Bunun üzerine o bölgede çalışmalar durduruldu, saha boşaltıldı. Normal şartlarda bu sahada 100’e yakın işçi çalışıyordu. Alan boşaltıldıktan saatler sonra 3 bölge amiri (sorumlu) kontrol amaçlı aynı noktaya hareket etti. Saat 14.28’de alana vardıklarında araçlarından inmeye fırsat bulamadan toprak kütlesi nehir gibi üzerilerine aktı ve içinde bulundukları araçla birlikte toprak seline kapıldılar.

Gözden KaçmasınErzincan'da maden ocağında toprak kayması! Bakan Yerlikaya'dan son duruma ilişkin açıklamaHaberi görüntüle

5’İ KONTEYNERDe 4‘Ü ARAÇTA

O sırada boşaltılmış bölgede konteyner içerisinde de 5 işçi vardı. Onlar da içerisinde bulundukları konteynerle birlikte kayan toprağın altında kaldı. Göçüğün yaşandığı noktadan farklı bir bölgede çalışma yapan kamyon şoförü de aracıyla birlikte sel gibi gelen toprağa kapıldı. Bu arada, dar alanda toprak yığılmasının da göçüğe neden olduğu değerlendiriliyor.

MOBİL TAKİP SİSTEMİ

Kayan toprak kütlesi altında kalan 9 işçiye ulaşılması için gece-gündüz aralıksız çalışma yürütülüyor. 562 araç, 5 dron, 2 kimyasal-biyolojik ve nükleer araç, 5 metale duyarlı radar cihazı ve 5 kurtarma köpeği çalışmalarda kullanılıyor. Dün sabahın ilk ışıklarıyla çalışmalar zaman zaman yağan yağmurun altında devam etti. Yapılan çalışmalarda akşam saatlerine kadar bir sonuç elde edilemedi. Bölgede yeni gelişebilecek bir kaymayı izleme ve göçük altındaki işçiler ile araçların yerlerini belirleme amacıyla da mobil takip sistemleri ve yer radar ekipmanları kuruldu.

10 MİLYON METREKÜP TOPRAK AKTI

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, dev toprak kaymasıyla ilgili şu bilgileri verdi: “Maden ocağından çıkarılan cevherin konumlandırıldığı yığın alanında önce kayma ve sonra çok hızlı akma şeklinde bir kütle hareketi meydana geldi. Hareket yaklaşık 200 metre yüksekliğe sahip bir yamaç boyunca oldu. Kayan kütlenin toplam hacminin şimdilik 10 milyon metreküp olduğu, bu kütlenin de yaklaşık 800 metre kadar, hareket hızının ortalama saniyede 10 metre olduğu öngörülüyor.”

KAMYONLAR KIL PAYI KURTULDU

Facianın geldiği anlar cep telefonu kamerasına yansıdı. Görüntülerde toprağın geldiğini gören hafriyat kamyonları, geri geri giderek son anda kurtuluyor.

 

ADALET BAKANI TUNÇ: 4 YETKİLİ GÖZALTINDA

- Felaketin ardından başlatılan soruşturmada aralarında saha sorumlusunun da olduğu 4 kişi gözaltına alındı. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, şu bilgileri verdi: “İliç Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan soruşturma kapsamında çevre, maden, jeoloji, iş sağlığı, kimya, inşaat ve ziraat alanında uzman 7 kişiden oluşan bilirkişi heyeti toprak kaymasının nedenlerini ve sorumlularını tüm yönleriyle araştırmaktadır. Soruşturma kapsamında işyeri yetkilisi 4 kişi gözaltına alınmış olup, bilirkişi raporuna göre soruşturma titizlikle sürdürülmektedir.” Öte yandan TBMM Genel Kurulu’nda yapılan oylamada, faciayı araştırmakla görevlendirilecek bir komisyon kurulması kabul edildi.

Arama çalışmalarında metal detektörler ve mobil sistem kullanılıyor.

UZMANLARA GÖRE 3 BÜYÜK HATA

Maden Mühendisleri Odası eski Başkanı Mehmet Torun ile Çevrebilimci Prof. Dr. Mustafa Öztürk, faciayı getiren ihmaller zincirini Hürriyet’e anlattı...

1- MADEN FAY HATTINDA: Burada birinci hata fay hattı üzerine, Fırat’ın hemen yakınına maden tesisi kurulması. Burada açık işletme yöntemiyle altın çıkarılıyordu yani kayalar patlatılıyor, kırılıyor, un haline getirilip, alta muşamba serilerek 30 metrelik yığınlar yapılıp üzerine siyanür çözeltisi ve sülfirik asit sıkılıp, mikron boyutundaki altını ayrıştırıyorlardı. Akan toprağın tamamı siyanürlü ve ağır metallerle dolu.

2- DEPOLAMA YANLIŞ: Milyonlarca ton toprak tekniğine uygun çıkarılmamış ve depolanmamış. 100 metre yükseklikte bir toprak çıkardıysan en fazla 30 m. yükselterek veya düşürerek depolayabilirsin, yani yataya yakın olacak ve sıkıştırılacak.

3- DRENAJ YOK: Yağmur drenaj sistemi kurulmamış. Drenaj yapılmazsa heyelan olur ve bu toprak su gibi akar. 10 milyon metreküp toprak, saniyede 10 metre hızla, yani saatte 36 bin kilometre hızla akıyor. Bu demek ki bunun önünde hiçbir şey duramaz. Burada denetimin de doğru yapılmadığı anlaşılıyor. Acilen toprak, hava ve suda kimyasal analizler yapılmalı.”

YAKINLARI MADENE KOŞTU

Göçük altında kalan yakınlarının haberini alan vatandaşlar madene koştu. Bölgede güvenlik güçlerinin olağanüstü yoğun önlem aldıkları görülürken, jandarma ekipleri köylere giden yolları kesti.

 

7 İŞÇİNİN İSİMLERİ BELLİ OLDU

Toprak altında kalan 7 işçinin isimleri belli oldu. Bu işçilerin Şaban Yılmaz, Kenan Öz, İbrahim Keklik, Adnan Keklik, Hüseyin Kaya, Uğur Yıldız ve Ramazan Çimen olduğu bildirildi.

 

BAKANLIKLARDAN İLK İNCELEME AÇIKLAMALARI FIRAT’A VE DERELERE SIZMA YOK

- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı: Toprak kayması sırasında akan malzemenin Fırat Nehri’ne ulaşmaması için Sabırlı Deresi’nin Fırat’a ulaştığı menfezin kapakları kapatıldı.Menfezlerin önünde de bir sedde yapıldı. 10 kişilik uzman ekiple 2 georadar, 1 multistation, 2 set izleme cihazlarının bulunduğu 2 mobil cihaz ve mobil laboratuvarın da yer aldığı ekipler bölgeye sevk edildi. Yağmur ve benzeri nedenlerle oluşabilecek akış sularını toplamak için her ihtimale karşı sızdırmazlığı sağlanmış olan bir yüzey suyu toplama havuzu yapıldı. Olası bir akış durumunda atık depolama barajına verilecek sistem oluşturuldu. Bakan yardımcımız ile birlikte jeoloji, maden ve çevre alanında uzman 10 biliminsanı ile sahada çalışmalar sürüyor. İlk andan itibaren Sabırlı ve Çöpler dereleri ve Fırat Nehri boyunca belirlenmiş noktalardan rutin olarak anlık numuneler alınmaya başlandı ve takibi yapılıyor. Şu an için bir kirlilik tespit edilmedi.

 

SON DENETİM AĞUSTOSTA

- Enerji ve Tabii lar Bakanı Alparslan Bayraktar: Burası 2004 yılından beri işletilen bir maden. En son 2021 yılında Çevre Bakanlığı tarafından ilave izinlerini almış. En son denetim geçen yıl ağustos ayında yapılmış. O denetimlerde dün gerçekleşen kazayla ilgili bir tespit yok. Bu zaman içerisinde ne olmuş olabilir, araştırmamız sürüyor. Konun derinlemesine tetkik edilmesi ve sizlere doğru bilgi verilmesi için zamana ihtiyaç var. 

ANAGOLD’DAN AÇIKLAMA

Anagold Madencilik Şirketi’nden şu açıklama yapıldı: “Atık depolama havuzumuz ile ilgili herhangi bir tehlike söz konusu değildir. Karasu (Fırat) Nehri’ne herhangi bir siyanür akışı olmamıştır. 6 noktadan yüzey suyu numunesi alınmıştır. Alınan numuneler normal değerlerdedir ve herhangi bir kirlenme söz konusu değildir.”

 

Anagold’un İliç’teki binası ve maden çevresinde çok sıkı güvenlik önlemleri alındı.

İÇİŞLERİ BAKANI ALİ YERLİKAYA: 1700 PERSONEL DEDEKTÖRLERLE İŞÇİLERİ ARIYOR

- İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, olay yerinde yaptığı açıklamalarda şunları söyledi: “Şu an itibarıyla bölgede AFAD, TSK, arama kurtarma, JAK madenciler, sivil toplum kuruluşlarından oluşan toplam 1700 personel görev yapıyor. Bu kütle içerisinde bir avantajımız var. Araç içinde ve konteyner içinde olan demek bizim metal radar tespitleriyle bu kütle üzerinde tespit edilmesi... Daha hızlı aksiyon alabilmek amacıyla bu konteyner ve araçlarla ilgili tespit yapıp hızlı yol almak istiyoruz.”